ESG, Environmental, Social responsibility i corporate Governance w magazynach.

ESG co to jest?

W ostatnich latach nie dało się nie zauważyć nowego trendu nazwanego ESG. ESG to skrót od Environmental, Social responsibility i Corporate governance, czyli Środowisko, Społeczna odpowiedzialność i Ład korporacyjny. Trend ten wskazuje zasady w jaki sposób inwestorzy, przedsiębiorcy, kredytodawcy i zarządzający aktywami powinni prowadzić swoje działalności w zakresach wymienionych powyżej. Od tego, czy firmy wdrażają strategię ESG między innymi, czy dostaną finansowanie i z jakim oprocentowaniem lub, czy inne firmy będą chciały z nim współpracować.
Każdy z elementów ESG skupia się na innych aspektach naszego życia codziennego i wpływu biznesu na niego. Cześć E odnosi się do środowiska, część S, do społeczeństwa, a G do zarządzania organizacją.

Wpływ ESG na budynki magazynowe.

Strategie wdrażane w ramach ESG przez przedsiębiorstwa powinna obejmować każdy z trzech działów. Natomiast w tym artykule, chciałbym się skupić przede wszystkim na wpływie środowiskowym ESG na budynki magazynowe i ich budowę.
Miarą wpływu na środowisko firm i ich produktów jest ślad węglowy, który określa ilość gazów cieplarnianych emitowanych do środowiska. Liczony on jest dla całego cyklu życia produktu lub dla działalności firmy. Jednostką śladu węglowego jest dwutlenku węgla na jednostkę produktu. W związku z faktem, że za niemal 40% emisji do środowiska odpowiada sektor budownictwa, nie sposób pominąć ten fakt przy realizacji magazynów.

Społeczeństwo.

Dyrektywy Unijne, rządy oraz społeczeństwo wywierają nacisk na sektor przemysłowy, aby w jak największym stopniu ograniczyć emisję CO2 do środowiska. Badacze Cambridge stwierdzają, że „Powolne tempo i reaktywna natura zmian legislacyjnych sprawia, że społeczeństwo nie może jedynie polegać na rządzących i decydentach, jeśli chodzi o kwestie zrównoważonego rozwoju. Coraz częściej oczekuje się, że firmy również podejmą inicjatywę i wezmą na siebie odpowiedzialność za środowisko i otoczenie społeczne w swoim zasięgu ”. Deweloperzy oraz właściciele obiektów adaptują swoje istniejące budynki, oraz implementują nowe technologie w nowych obiektach, aby jak najlepiej zrealizować swoje strategie ESG.

Raportowanie według Giełdy Papierów Wartościowych.

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie wydała w maju 2021 Wytyczne do raportowania ESG, w których zrównoważona środowiskowo działalność gospodarcza posiada 6 celów środowiskowych. Zalicza się do nich, łagodzenie klimatu, dostosowanie do zmian klimatu, zrównoważone użytkowanie i ochrona zasobów wodnych i morskich, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola, oraz ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej i ekosystemów.
Analizując budynki magazynowe pod względem ich wpływu na środowisko, możemy wyodrębnić kilka grup oddziaływania. Każda z nich jest wskaźnikiem podstawowym lub może być istotna w przypadku budynków przemysłowych.

Podstawowe grupy raportowania ESG.

Trzy podstawowe grupy wskazane w wytycznych GPW, na których skupia się część środowiskowa ESG, wskazuje wskaźniki dotyczące zmian klimatu, zasobów naturalnych oraz zanieczyszczeń i odpadów. W ramach każdego z tych wskaźników deweloperzy wprowadzają usprawnienia obiektów, aby zminimalizować negatywne oddziaływanie na środowisko.

Zmiana klimatu jest obserwowane i odczuwana przez każdego z nas. Globalne ocieplenie, zmniejszenie się pokrywy lodowców, podnoszenie się średniej temperatury rok do roku, czy zanieczyszczenie powietrza to realne problemy całego świata. Społeczeństwo oczekuje od rządzących zdecydowanych kroków, aby zapobiegać tym i innym problemom środowiskowym. Świadomość jednostki przekłada się na zmiany w działaniu poszczególnych firm, dla przykładu korporacje narzucają sobie wewnętrznie obowiązek wynajmowania lub posiadania budynków, które uzyskały określone poziomy certyfikacji zielonej. Certyfikaty takie jak LEED, BREEAM lub HQE na odpowiednich poziomach dają gwarancję zastosowania rozwiązań z zakresu zrównoważonego rozwoju.

W nowo budowanych obiektach dużo prościej wprowadza się innowacyjne rozwiązania, ponieważ obiekt można zaprojektować już z myślą o danym rozwiązaniu. Dzisiaj w Polsce mamy około 27 milionów metrów kwadratowych powierzchni magazynowych natomiast zdecydowana większość z nich to magazyny starszej daty. W nowych obiektach konstrukcja dachów jest tak projektowana, aby mogła przenieść obciążenia z dodatkowej instalacji fotowoltaicznej (PV).

Te instalacje w uproszczeniu, wytwarzają prąd z promieni słonecznych. Wiele milionów metrów kwadratowych nie było projektowane i realizowane z myślą o panelach PV, więc nie pozostaje nic innego jak znalezienia alternatywnego rozwiązania. Panele są montowane na terenach zielonych, na elewacjach, na wiatach lub pozostaje poczekać na powłoki grafenowe, które przy niewielkim ciężarze będą mogły produkować prąd. W związku z faktem, że energooszczędne budynki nie mają dużego zapotrzebowania na prąd, można się spodziewać, że wraz z instalacjami PV będą instalowane banki energii, które zasilą budynek w godzinach nocnych.

Wskaźnik zmiany klimatu skupiają się na emisji gazów cieplarnianych do atmosfery oraz zużyciu energii. Przedsiębiorstwa wdrażające strategie ESG, w głównej mierze skupiają się na tym, aby energia wykorzystywana w ich procesach pochodziła ze źródeł odnawialnych, dlatego też najemcy wymuszają, aby nowe powierzchnie były wyposażone w urządzenia OZE.

Wdrażane rozwiązania zrównoważone.

Przepisy budowlane z roku na rok adaptują się do trendów środowiskowych i tak warunki techniczne regularnie od 2014 roku do 2021 roku zaostrzały parametry współczynników przenikania ciepła. W uproszczeniu oznacza to konieczność stosowania grubszych izolacji termicznych ścian i dachu, lepszej stolarki okiennej oraz drzwiowej czy szczelniejszych obiektów z wentylacją mechaniczną. Pozwala to przedsiębiorstwom zredukować ilość gazu zużywanego do ogrzewania obiektów. Wentylatory podstropowe tzw. destryfikatory, których zadaniem jest „spychanie” ciepłego powietrza w kierunku posadzki, również mają duży wpływ na ograniczenie zużycia mediów przy jednoczesnym zachowaniu komfortu cieplnego.

Wiele firm logistycznych rozważa modernizację swojej floty ciężarówek, czy busów na samochody elektryczne. W nowych obiektach jest prościej zaimplementować takie rozwiązania. Poczynając od większych transformatorów, współpracującej instalacji fotowoltaicznej kończąc na infrastrukturze kablowej i samych ładowarkach na parkingach.
W istniejących starszych obiektach dużo prościej zaimplementować jest rozwiązania, takie jak zmiana oświetlenia na LEDowe. Aktualnie jest to standardem w budynkach A-klasowych. Dodatkowe montowane są moduły, regulujące natężenie światła w zależności od ilości światła dziennego wpadającego do magazynu czy czujki ruchu bądź obecności.
W starszych obiektach właściciele rozważają montaż pomp ciepła w celu zmiany nośnika energii do ogrzewania powierzchni biurowej. W połączeniu z panelami fotowoltaicznymi spowodują obniżenie opłat za media na obiekcie.
Nacisk na wykorzystywanie energii z OZE powoduje sięganie po coraz to bardziej niespotykane rozwiązania magazynach. Deweloperzy rozważają montaż turbin wiatrowych, które co prawda mają zdecydowanie mniejsza sprawność niż instalacja PV, ale mogą być dobrym uzupełnieniem całego systemu.

Zużycie energii elektrycznej, gazu i wody.

Przy wdrażaniu strategii ESG w ramach wskaźnika zmian klimatu nie można zapomnieć o systemach monitorujących zużycie energii. Wszelkiego rodzaju BMS, czy to formie uproszczonej (smart meteringu), czy pełnej są instalowane na obiektach. Nie tylko pomagają i ułatwiają rozliczenia z najemcami, ale potrafią wskazać, przewidywać i planować przyszłe zużycie.

Ze względu na charakter swoich działalności przedsiębiorstwa mogą mieć znaczący wpływ na zużywanie zasobów naturalnych. Raportowanie ESG w tym aspekcie koncentruje się przede wszystkim na zasobach wodnych oraz wpływu na bioróżnorodność. Tutaj należy zwrócić uwagę na wszelkie rozwiązania instalacyjne w obiekcie, które mają związek z wodą, zarówno pitną, jak i deszczową. Jednym z flagowych rozwiązań, które pozwala wynieść budynki ku wyższej oceny w certyfikacji zielonej, jest zastosowanie automatycznych systemów nawadniania wykorzystujących przy tym wodę deszczową. Kolejnym rozwiązaniem mającym na celu ograniczenie zużywanej wody jest tzw. instalacja wody szarej. Jej głównym zdaniem jest ponowne wykorzystanie wody deszczowej lub wody po myciu rąk, do spłukiwania toalet. Takie rozwiązania w znacznym stopniu ograniczają ilość ścieków wprowadzanych do obiegu.

Owady i insekty w parkach magazynowych.

Wskaźnik bioróżnorodności w parkach magazynowych realizowany poprzez sadzenie łąk kwietnych zamiast trawników. Łąki są przede wszystkim niezbędnym środowiskiem dla owadów, tzw. zapylaczy, dla pszczół, biedronek, motyli i innych, a największą ich zaletą jest redukcja dwutlenku węgla ze środowiska oraz ochrona gleby przed erozją. Na parkach magazynowych możemy zobaczyć również ule i hotele dla owadów, które również wpisują się w strategię ESG właścicieli magazynów i mają pozytywny wpływ na bioróżnorodność. Ule w zestawie z łąkami kwietnymi, tworzą ekosystem dla owadów, co ma swoje odzwierciedlenie i pokazuje świadomość społeczną i ekologiczną firm.

Zarządzanie odpadami i zanieczyszczeniami w głównej mierze przerzucone zostaje na najemców obiektów magazynowych. Zazwyczaj umowy leasingowe jasno wskazują, że najemcy są odpowiedzialni za swoje odpady i zanieczyszczenia, za ich utylizację. Właściciele i deweloperzy świadomie jednak podchodzą do tematu i nakazują segregacje śmieci.

Minimalizacja śladu węglowego jako cel przyszłości

Zmniejszanie śladu węglowego skupia się przede wszystkim na okres użytkowania obiektu. Jednakowoż panele fotowoltaiczne, pompy ciepła, elektrownie wiatrowe, oświetlenie led, instalacje wody szarej mają wpływ na redukcję emisji gazów, zużycia energii, wody, a także wody deszczowej.

Nie zmienia to faktu, że budynek w samym procesie tworzenia jest produktem generującym ogromny ślad węglowy. Dla przykładu, betonu, z którego powstają główne elementy konstrukcji, powstaje z cementu. Ten powstaje wyniku procesów wypalania składników mineralnych w temperaturze 1450 st C. Stal do konstrukcji dachowej i prętów zbrojeniowych wytwarzana jest w ogromnych hutach i walcowniach mających niebagatelny wpływ na środowisko. Nietrudno zauważyć, że sam proces tworzenia materiałów do budowy magazynów ma negatywny wpływ na środowisko. Sama budowa pozostawia wiele do życzenia. Sprzęty budowlany zasilane ropą naftową, duże zużycie prądu do prac budowlanych, a także ogromne zużycie wody do procesów w niekorzystny sposób wpływają na ślad węglowy całego budynku jako produktu. Jednocześnie te negatywne aspekty obiektów będą i mają ogromny wpływ na innowacje w budownictwie.

Dlatego też powinniśmy w niedługiej przyszłości spodziewać się ewolucji materiałów budowlanych zainspirowanych ESG. Tworzenie nowych, innowacyjnych materiałów, nanotechnologie, będą miały wpływ nie tylko na budynki, ale na cały system szkolenia nowej kadry inżynierów i projektantów, a elementy drewniane, zeroemisyjna stal i nowe rozwiązania konstrukcyjne w magazynach mogą sprawić, że budynki nie będą postrzegane jako zwykły big boxy, ale jako dzieła architektury.